شهرسازی ، محیط زیست  ومشکل الودگی هوای کلانشهرها ی کشور  (بخش اول)

 

             

            مهدی کاظمی بیدهندی

  

           مقدمــــــه

         مشکل الودگی محیط زیست بصورمختلف : آلودگی ابهای زیرزمینی وعمیق شدن سطح انها ، بارانهای اسیدی ، تخریب فضای سبز، افزایش دما ، خشکیدن مرداب ها ، کم شدن حجم اب دریاچه ها ، انهم به صورتیکه ، امروزه مشکلات ناشی ازکم ابی برای 4 میلیارد ازساکنین جهان، پیش روست ! آلودگی سواحل دربسیاری ازکشورها وازان مهمترالودگی هوا درشهرهای بزرگ .

      الودگی هوا امروزه مشکلی است که اکثرجوامع با ان کم وبیش مواجه اند. اما انچه در این بحث قصد مطرح نمودن ان را دارم چگونگی الودگی هوا ، بحث های زیست محیطی مربوط به ان ، نیست ؛ چون پرداختن بویژگیهای الودگی هوا را محیط زیست شناسان (اکولوژیستها) وسایر کارشناسان محترم ، مطرح نموده ومینمایند . 

    نکته بسیاربا اهمیت این استکه : همچون سایرمشکلات وعارضه های کلانشهرویا بطورکلی بخش شهری جامعه ، میباید با توجه ای دقیق وواقعگرا با ان روبروشد. واقع گرائی ازاین جهت که : اگرجوانب مختلف کاملا" مورد توجه قرارنگیرند؛ یعنی دراساس پاسخگوئی با محوریت مطالبات ومنافع جمعی – بویژه منافع طبقاتی از جامعه که بیشترازاین عوارص اسیب میبینند -  نباشد؛ در نهایت راهکارهائی پیشنهاد خواهند شد ، که اغلب  مبتنی بربرداشتهای شخصی وذهنیات این یا ان ، خواهد بود. چرا ؟ چون بنظرمیرسد، امروزه اغلب راهکارهائی که جهت رفع ویا دستکم تعدیل این مشکل درسطح جامعه مطرح میگردد ، کمترانچنانکه باید مبتنی بربرداشتی واقع گرایانه از این مشکل ، انهم با توجه بوضع موجودو نیازهای کشوراست . بنابراین ، قبل ازهراقدامی باید روی دونکته مهم تاکید داشت : نخست  کوشش در«طرح مسئله » بصورتی که همه جوانب ان- براساس محوریت منافع اکثریت مردم -  مورد بررسی قرارگرفته باشد . ویا مشخصا" توجه به چگونگی مسئله با درنظرداشتن ابعاد مختلف اقتصادی ، اجتماعی – جمعیتی وفیزیکی - فضائی - اکولوژیکیء «شهر» مورد نظر، خاصه توجه به ویژگیها ی ساختاری که روند توسعه عمومی کنونی کشوررا مشروط ، مینمایند . نکته ایکه میتواند مشکلات امکان تحقق ویا عدم تحقق هرپیشنهادی را، پیش ازاغازهراقدامی ، مشخص نماید . باید مطالعات انچنان همه جانبه باشند که فرصتی برای ارائه راهکارهای«نشدنی!» ودرعمل اغلب به شدت مسئله سازپیش نیاید . بعنوان مثال شنیده ایم که گفته میشود : یکی ازعلل الودگی هوا وجود کارخانه ها ویا واحد های صنعتی درشهراست . بلی ، این مسئله واقعیتی است که نمیتوان منکران شد !  اما ، هنگامیکه پیشنهاد دورنمودن این واحد ها ازشهرمطرح میشود ، میتوان نادیده گرفتن بسیاری ازجوانب پیشگفته – بفرض عملکرد بخش صنعتی شهرونیازهای ان دروضع موجود - را درچنین پیشنهادی مشاهده نمود !؟ همانند درماندگی ایکه ، امروزه مجریانء مصوبات ممنوعیت احداث واحد های صنعتی درون  محدوده  به شعاع 120 کیلومتری با ان مواجه میباشند !؟  چرا؟  چون دردهه چهل بدون توجه همه جانبه به ویژگیهای بخش صنعت کشور، کاستیهای بسیاری که شاغلین در واحدهای تولیدی با ان مواجه اند ، بلاخره سیرتحولات بعدی ان ، براساس برداشتهای سطحی از وضعیت بخش صنعت ، اقدام به ممنوعیت بسیارمسئله ساز، و واقعا" زرنکرده ، استقرارواحد های مذکور درون محدوده فوق ، نمودند !    

      نکته بسیارمهم دیگر:  لزوم اشنائی وشناسائی همه جانبه تجربیات سایر کشورهائی استکه ، ازنظر شرایط اقتصادی اجتماعی وضعیتی کم وبیش مشابه ما را دارند – در حال توسعه اند -   بطور مثال : توجه به اقداماتی که  مکزیکی ها درشهرمکزیکو، ارژانتینی ها درشهر بوئنوس ایرس ، برزیلی ها در ریو دِ ژانیرو وسائوپائولو ودر سایرکلانشهرهای دیگراین کشور ، چینی ها در پکن وشانگهای ویا سایر شهرها ومجموعه های شهری پرجمعیت ان . ( بفرض ، مجموعه شهری ایکه هم اکنون جمعیت ان به بیش از90 میلیون! نفررسیده است.) بمبئی وکلکته وسایر مجموعه شهری درحال شکلگیری درهند ، استانبول درترکیه وقاهره درمصر وغیره ، که همگی کلان شهرهائی با مشکلات  زیست محیطی وهوای به شدت الوده ، درجهان درحال توسعه هستند .   

    باید توجه نمود : این کشورها دراین زمینه تاکنون چه اقدامات موثری انجام داده اند ؟  انچه انجام داده اند تا چه حد با موفقیت همراه بوده است ؟ چه موانعی در راه رفع ویا تعدیل الودگی کلان شهرهایشان دارند؟  با مشکلات پیش رو چگونه مواجه شده اند ؟  بفرض همه این کشورها   قصد دورنمودن کارخانه ها ازکلانشهرهایشان را دارند !؟ وبلاخره پرسش های پرشماردیگری که  میباید ، بادقت موردتوجه قرارگیرند .

       البته ، روشن استکه ، توجه ودقت درچگونگی تجربیات دیگران برای تقلید ازانها نیست ، روال تاسف باری – تقلید وکلیشه کردن الگوهای بکار گرفته شده ، توسط جوامع سرمایه داری پیشرفته  - که درسیاست گزاریهای شهری ما بصورت عادت غیرقابل تغییری درامده است . هدف باید قبل ازاغازبکار سامان دادن وبنوعی تصحیح وهماهنگ نمودن برداشت هائی باشد که ،    در باره این مسئله ویا معضلات دیگرکلانشهرهای کشور، درمیان دست اندرکاران وافکارعمومی رایج شده است . توجه بهتجربیات مشخص وعینی دیگران ، میتواند واقعگرائی ودوری جستن ازتوهمات را درپیشنهادهائی که ارائه میشوند ، بمیزان قابل ملاحظه ای افزایش دهد . توجه به تجربیات دیگران همچنین میباید بااین هدف باشد که : درحد امکان به تصحیح  اصولی مطالبات جمعی ، بصورتیکه مکمل سایر مطالبات اجتماعی وشهروندی انها باشند بگونه روشن ، مستد ل  وقابل دفاع کمک نماید . باید همواره این مهم را درنظرداشت : اگرپیشنهادهای ارائه شده درحین اجرایشان – چنانکه دربسیاری ازبرنامه ریزیها دربخش شهری ، حتی غیرشهری ! ما معمول است - مشکلات جدید پیشبینی نشده ای را موجب شوند ، یااینکه انگونه که انتظار دا شته ایم قابل اجرا نباشند ، قبل ازهرچیزموجب بی اعتباری پیشنهادها نزد افکارعمومی خواهند شد ! ؟ این مهم را امروزه میتوان ، در سیاست گزاریهای جاری در بخش شهری کشور -  بفرض دراهداف پایه طرحهای جامع کلانشهرها ، دراحداث  شهرهای جدید دورازکلانشهرها ، که اغلب روی دست مانده -  بوضوح مشاهده نمود !

     اکنون جهت شروع این بحث، بفرض میتوان، اقداماتی که درپایتخت مکزیک شهرمکزیکو      Ciudade  de Mexico   ویا نام انگلیسی ان «مکزیکو سیتی » ازاوایل دهه 90 سده گذشته تاکنون انجام شده و بطورنسبی با موفقیت هائی همراه بوده  - یعنی توانسته الودگی هوا درشهر مکزیکو که  دردهه 80  به الوده ترین شهرجهان شهرت داشت ، تا اندازه ای  بهبود بخشد - را مورد توجه قرارداد .  

     بنابراین ، کوشش خواهم نمود ، درحد توان اقدامات وطرحهای به اجرا درامده دراین شهر را ، با کسب اطلاعات از منابع محلی مطرح نما یم . علاوه بران ازانجائی که سایرکلانشهرهای پر جمعیت وتوام با الودگی هوای بسیارزیاد ، درشبه قاره امریکای لاتین ، مانند ریودِ ژانیرو وسائوپائولو در برزیل ،  بوئنوس آیرس درآرژانتین ، بوگوتا درکلمبیا ، لیما درپرو، سانتیاگو درشیلی که  بموازات ودرارتباط متقابل با شهرمکزیکو طرح هائی را برای رفع ویا دستکم  تعدیل الودگی هوای کلان شهرهای خود به اجرا در اورده اند را مورد توجه قرار داده ،  برخی ازاقدامات انها  را نیزمطرح نمایم . تابا مقایسه تجربیات شهرهای مذکوربایکدیگر،  ویژگیهای بیشتری مورد شناسائی قرار گیرند .

     البته ، دراین بررسیء  بسیاراجمالی ، درمورد اقدامات مربوط به مبارزه با الودگی درکلان شهرهای پیش گفته ، سعی خواهد شد بجای توجه به یک دیدگاه مشخص دراین زمینه ، گزارش ها ونقدهای متنوع و مختلفی که منابع محلی دولتی ویاغیردولتی دررابطه با چگونگی وضع موجود شهرهای مربوطه ازنظرعلل عمده ایجاد الودگی ، اقداماتی که انجام شده ،  یا اینکه قراراست انجام شود، مطرح گردند . هدف عمده این استکه اقدامات انجام شده مبتنی برگزارش ویا بررسی های مختلف مطرح گردند . تابتوان گزارشها مورد سنجش قرارگیرند . یعنی هنگامی که ازموفقیت درزمینه ای سخن بمیان میاید میزان درستی واغراق درادعا نیز سنجیده شود . تا بتوان باتوجه به انها ازتجربیات عینی موفق ویا حتی ناموفق شان درتصمیم گیریهای مربوطه با اطمینان بیشتراستفاده نمود ! تابتوان کم وبیش دریافت دروضع موجود بخش شهری ما در مواجه شدن با معضلات شهر، نظیرالودگی هوا،  چه اقداماتی رامیتوان انجام داد؟  چه اقداماتی را نمیتوان انجام داد ؟ چون قادر به انجام ان نیستیم ! چه اقداماتی راباید انجام داد ؟  وچه بعضی اقداماتی که معمولا" پیشنهاد میشوند را به هیج وجه نباید انجام داد ؟

 

           ابعاد واهمیت مسئله

 

 

       قریب به 90 در صد جمعیت شهری  جهان هوای الوده تنفس مینمایند

 

              دویچه وله    8/5/2014 DW    ,رادیو المان  

 

 

      

  سازمان بهداشت جهانی درسال 2014 نشان میدهد که ، اکثر شهرهای جهان سطح الودگی هوایشان بالا است .  WHO گزارش 

 بفرض ، در برزیل تنها شهر سالوادور، درمیان شهرهای بزرگ این کشور، سطح الودگی هوایش کمترازحد تعیین شده توسط سازمان جهانی بهداشت بوده است .

 

 

 

 

      گزارش سازمان بهداشت جهانی حاکی ازان استکه کیفیت هوا ، دراکثرشهرهای جهان ،  درحال بد تر شدن است . بگونه ایکه قریب به 90 در صد جمعیت شهری جهان هوائی را تنفس مینمایند که میزاان الودگی ان بیش ازسطحی است که ، توسط سازمان بهداشت جهانی برای هوای نسبتا" قابل تحمل ، تعیین شده است .

        در برزیل از40 شهری که مورد مطالعه وبررسی قرارگرفته فقط شهرسالوادوردرایالت باهیا میزان الودگی هوا ، یا پارتیکل های الاینده اش ، کمترازسطح تعیین شده توسط سازمان بهداشت بهداشت جهانی ، یعنی 20 میکرو گرم درهرمتر مکعب ، بوده است .

      در اکثر مراکز شهری ، بویژه درشهرهای بزرگ کشورهای درحال توسعه هوا انچنان آلوده استکه بسختی میتوان بناهای بزرگ شهررا درافق تشخیص داد. هوائی که برای تنفس وسلامت  خانواده ها بخصوص کودکان وافراد مُسن مضر و خطرناک میباشد .

  هوای الوده شهرقاهره  ، افق را کاملا" تیره وتار نموده است Poluição

                                                                                                                                                        

.

سازمان جهانی بهداشت  با اندازه گیری الودگی هوا ی 1600 شهر در 91 کشور جهان  ، بین سالهای 2008 تا  2012  ( اطلاعات  اخذ شده بیشتر مربوط به سال2011 میباشد .)  به این نتیجه رسیده : که فقط %  12 ازساکنین این شهرها درشرایطی هستند که الودگی هوای شهرهایشان درحد مجازی استکه سازمان جهانی بهداشت تعیین نموده است .

     حدود نیمی ازجمعیت این شهرها دروضعیتی زندگی میکنند که میزان الودگی هوا درانها 2.5 برابر حد تعیین شده سازمان جهانی بهداشت است . الودگی زیادی  که برای سلامتی شهروندان میتواند عواقب بسیار نامطلوبی داشته باشد .  مناطقی که با الودگی بیشتری مواجه اند اغلب  در کشورهای اسیائی وافریقائی قراردارند . در این مناطق میزان متوسط  ذرات الاینده درهوابطور متوسط  به71  میکروگرم درهرمترمکعب رسیده است .   گزارش از دوچه وله صدای المان

 همانگونه که ملاحظه میگردید ، این معضل در کل جهان گوئی بدون وقفه در حال تشدید شدن است . گزارش اوایل ماه فوریه سال جاری ( 2016)  بخش پژوهشهای محیط زیست  در وانکور

   سرپرست گروه پژوهشی مذکور  Michael Braver کانادا به استناد به گزارش  مایکل  براور  درسال 2015 بیش از 5.5 میلیون نفر از جمعیت جهان در اثر بیماری ها وعوارض ناشی از

الودگی هوا فوت شده اند ، این گزارش اضافه  مینماید : بیش از نیمی از این تعداد به دوکشور چین وهند تعلق داشته اند ! پژوهشهای مختلف نشان میدهد اگر وضع بهمین صورت ادامه یابد ، تا سال 2030  متوسط  میزان الودگی هوا در شهرها  تا 50% نسبت به میزان کنونی افزایش یابد !

 

     الودگی هوای بیش  از حد !

در امریکای لاتین متوسط  میزان الودگی هوای شهرهای بزرگ  51 میکروگرم در متر مکعب است . در برزیل الوده ترین شهرسانتا گردترود  درایالت سائو پائولو است . شهری که میزان ذرات الاینده هوای ان 81 میکروگرم درمترمکعب است . پس ازان میزان الودگی هوا ، بترتیب در :  ریودِ ژانیرو 67  وبلوهوریزنته  52  میکرو گرم درمترمکعب  بیشتر از سایر شهرهای بزرگ این کشور است . 

    افزایش میزان تراکم ذرات الوده کننده درهوا عمدتا" بعلت سوخت های فسیلی ، افزایش شمار وسایط نقلیه موتوری  ، ایجاد الایندگی ء کارخانه ها ، در شهرها ست .

     درسال 2012 ، طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت ، الودگی هوا باعث مرگ  3.7 میلیون انسان  با سن کمتر از 60 سال  شده است . بالا بودن میزان ذرات الاینده ای  چون ، ریز گردها ومشابه درهواباعث افزایش مرگ ناشی از بیماریهای قلبی ، تنفسی ، مغزی وسرطان ، شده اند .  

      اکنون قبل طرح گزارشهای مختلف از کلانشهرهای عمده لاتین امریکائی که اقدامات مربوط به رفع ویا دستکم تعدیل میزان الودگی در شهرهایشان ، تقریبا" بموازات ودر ارتباط بایکدیگر  انجام شده ، ضروری است جهت امکان مقایسه اقداماتی که در هرکدام از این کلانشهرها انجام گردیده ، توجه ای هرچند اجمالی ومحدود به وضعیت جغرافیائی و میزان الودگی هوا ی انها را داشته باشیم .

 

      شهر مکزیکو

همانگونه که دنقشه زیرمیتوان مشاهده نمود . شهرمکزیکو در منطقه میانی مکزیک با فاصله ازخلیج مکزیک در شرق واقیانوس ارام  درغرب ان ، بصورت احاطه شده ، توسط رشته کوهای مرتفع اتش فشانی ، که بعضا"  فعال ویا نیمه فعال هم میباشند ، قرار گرفته است .

   شهرمکزیکو که در واقع بنام کشور مکزیک نامیده میشود ، بدین سبب در این مکان مرتفع کوهستانی - 2250 مترازسطح دریا -  بناشده استکه : این مکان قبل از کشف امریکا ومستعمره شدن ان توسط اسپانیا طی قرن شانزدهم ، درسال 1325 میلادی باگسترش امپراتوری آستک       انتخاب شده بود .Tenochtitlan  بعنوان پایتخت ان بانام  تنوختیتلان   

     mapa01

 

    از انجا که سابقه مرکزیت این مکان درتمدن  آستک  بسیار قدیمی ، نزدیک به 13 سده پیش از میلاد بوده  فاتحین ویا استعمار گران اسپانیا ئی به سبب چنین سابقه تاریخی ، وجود معابد و    احترامی  که این مکان میان بومیان داشت ، جهت تحکیم  وتداوم اطاعت بومیان ازنظم استعماری جدید  ودر واقع ایجاد چنین احساسی ، درمیان بومیان ،  که انچه درگذشته وجود داشته ، هم اکنون نیزادامه دارد ! همین مکان - پایتخت پیشین  آستک - را بعنوان پایتخت استعمارگران جدید انتخاب نموده وشهرمکزیکو را بر روی  ان بنا نمودند .  بنابراین ، موقعیت جغرافیائی شهر مکزیکو ،  در رابطه  با مشکل الودگی هوا ، بدلایل تاریخی ،  موقعیت مناسبی نیست ! ارتفاع 2250 متر از سطح دریا باعث شده میزان اکسیژن هوای ان 20 تا25 درصد کمتر از اکسیژن موجود در شهرهای با ارتفاع کم  ازسطح دریا باشد . پدیده ایکه موجب شده ، موتورهای وسایط نقلیه کمی با احتراق ناقص مواجه شوند . علاوه  بران  احاطه  شدن شهر توسط کوه های اطراف ان  مانع  تحرک وتداوم جریان هوای  بمیزان کافی میگردد .  بهمین سبب استکه  : مکزیکی ها ، شهرمکزیکو را به قابلمه ای تشبیه  مینمایند  که توده عظیم هوای الوده همچون ، درِاین قابله ، بواقع  سرپوشی برای شهرشده است .  در نتیجه شهر مکزیکو نیز همواره مانند شهر تهران باپدیده وارونگی ( اینورسیون ) هوا وافزایش دما  مواجه است .  درواقع موقعیت جغرافیائی

 شهرمکزیکو احاطه شده میان کوههای اطراف

 

شهرمکزیکو تا اندازه ای شبیه به موقعیت شهر تهران است ، هرچند که ارتفاع شهر مکزیکو ازسطح  دریا قریب به 1000 متر بیشترازارتفاع  شهرتهران ازسطح دریا ست  .

      شهر مکزیکو امروزه  یکی ازکلان شهرهای پرجمعیت جهان است  . کلان شهری است که مساحت محدوده  شهری ان  قریب به 1495 کیلومترمربع بوده  ،  جمعیت  ان در محدوده شهری حدود 14 میلیون ودر محدوده کلانشهری بیش از 25 میلیون نفراست .

    شهرمکزیکو دارای بخش صنعتی نسبتا"عظیمی میباشد که دران شرکتهای مهم داخلی وخارجی  فعال اند .در بخش صنعتی  شهرکنترل آلا یند گی در واحدها صنعتی ان بسیارضعیف بوده ، بگونه ایکه با اطمینان میتوان گفت :  کنترل بسیار ضعیف و عدم رعایت حداقل شاخص های مربوط به الودگی محیط  زیست وهوای شهر ازسوی واحد های صنعتی ،  یکی ازعوامل نسبتا" مهم الودگی هوا دراین کلانشهر است .  

           ریو دِ ژانیرو

 

 گزارشی از  دبورا  موتا    فعال محیط زیست    

ریودِ ژانیرو شهری استکه ، درجهان با طبعیت وسواحل زیبا تپه های سرسبز ودریاچه های متعدد وحتی جنگل بزرگی که دردل شهر قرارگرفته -  جنگل  تیجوکا  که  بزرگترین جنگل شهری در جهان - شنا خته میشود . همه اینها مزیت وامکانات طبیعی ای  هستند ؛ که باوجودشان این احساس تقویت میشود که : چنین شهری ازنظرخوش اب وهوائی ، خاصه هوای سالم کم و کاستی نداشته ، علیرقم تخریب مداوم محیط زیست ، هوای پاک وسالمی را به شهروندانش عرضه میدارد. 

   

 

 

 

 

 

آلودگی هوا در استادیم معروف   ماراکانا

 

  

 

 

تحقیق در مورد تاثیرمذمن الودگی هوا درسلامت  شهروندان  ریو هدف پژوهشی بود ، تحت عنوان   پویائی فضائی و زمانی تاثیرات  آلودگی هوا در سلامت  عمومی »  پژوهشی در باره شهرستان ومنطقه کلانشهری، ریودِ ژانیرو وشهرهای واقع در منطقه کلانشهری ان  . پژوهشی که به سرپرستی ، آنتونیو پُونسه دِ لئون ازانیستیتوی  پزشکی اجتماعی  دانشکاه ایالتی ریو دِ ژانیرو انجام شده است .

 یکی از نتایج غیر قابل انتظار این پژوهشها حاکی از این واقعیت بود که : تاثیر منفی الودگی هوا برسلامت عمومی درشهر ریو ، بطور محسوسی  ، بیش از شهر سائو پاولو است . پژوهشها نشان میدهند :   " تاثیرات ناشی از الودگی هوا  در سلامت تنفسی ساکنان  ریو دِ ژانیرو بدتراز ساکنان  سائو پاولو است .  مشکل میتوان گفت ، چه تعداد ازشهروندان دراثرالودگی هوا  تلف میشوند . ولی براورد میشود به اذای افزایش  10 واحد الاینده   پی  ان  10 (  مواد تشکیل شده از ذراتی با قطر کمتر 10 میکرا میلیمترمعلق درهوا ) دریک روزمعین در ریو ، با افزایش %0.59    فوت شدگان دراثربیماری های دستگاه تنفسی مواجه ایم ؛ درحالیکه این افزایش برای ساکنان سائوپاولو %  0.39 بوده است .  آمارشناسء  اپیدمی لوژیست   میافزاید : "  این اثار میتواند کم بنظر بیایند  ولی با توجه به حجم جمعیت  این دو شهر نتیجه شان در سلامتی اهالی  نسبتا" زیاد است ."

      عادت مردم ریو د ژانیرو به گردش ویا  ماندن در کنار ساحل  وبلاخره درهوای ازاد وفضای  باز ، احتمالا" باعث تاثیر بیشترالودگی هوا درافزایش بیماری های تنفسی دراین شهر باشد .     کارشناس مذکور میگوید: " برداشت من این استکه اهالی سائوپالودرمقایسه با ساکنین ریو،اگاهی وحساسیت بیشتری نسبت به مسئله الودگی هوا دارند . چون  سائوپاولوئی ها درروزهائی که الودگی هوا شدید است ، ازماندن درفضای بازپرهیز مینمایند . درخیابانها ومیدانهای اصلی شهر پلاکارد هائی نصب شده  که روزانه وضعیت ودرجه الودگی هوا را به اطلاع شهروندان میرسانند . اما به عکس مردم ریو میپندارند  که کیفیت هوا حتی عالی است ! درحالی که بهیچ وجه چنین نیست .   سرپرست تنها گروهی که در درباره هوای شهر در برنامه ای تحت عنوان   برنامه هوای ریو ،   باهمکاری سایر کارشناسان  در حال تدوین متدولوژی برای  بررسی وشناخت تاثیر الودگی هوا بر سلامتی  مردم  شهر میباشند .میگویند :  تنفس روزانه  هوای الوده عواقب  ناخوش ایندی  بهمراه دارد . عواقبی که دیر یازود تاثیر مخرب اش را برسلامتی انسان  نشان خواهد داد .  بیماری های  تنفسی ،  بیماری های قلبی  کاردیو واسکولار بیشترازهرچیز ناشی از تنفس هوای الوده است .  همچنین ناراحتی های دیگر نظیر آسم و حساسیت بینائی در اثر الودگی هوا تشدید شده ، فوت در اثر ایست قلبی نیز افزایش میابد . بدین ترتیب کودکان وافراد مسن بیش از دیگران قربانی الودگی هوا هستند ، امارنشان میدهد درشهر ریودِ ژانیرو  روزانه 11 شهروند مسن دراثر بیماری های ناشی ازالودگی هوا تلف میشوند .

     مسئول برنامه هوای ریو ،  انتونیو  پونسه دِ لئون معتقد است :   درشهر ریو بزرگترین عامل  الودگی هوا  اتوموبیل بویژه انهائی از گازوئیل استفاده میکنند ، میباشند  "براورد میشود  %72 الودگی هوای کلانشهر ریود ژانیرو ناشی از تردد وسایط نقلیه است "  

      اغلب پژوهشهائی که در باره الودگی هوا در امریکای لاتین  انجام شده  ، الوده ترین هوا در  

   کلانشهرهای لاتین امریکا تاکنون  شهر مکزیکو ، سانتیاگو در شیلی ، سائوپائولو و ریودِ ژانیرو در برزیل ،  بوده اند . اما  به استثنای کلانشهرهای اصلی این کشورها ، از میزان الودگی هوای سایر شهرها اطلاعا ت وداده های رصد شده مشخص وقابل استنادی در دست نیست .

شهر ریود ژانیرو که پس شهرسالوادوردرایالت  باهیا  قریب به دوقرن پایتخت برزیل  بود ، وسعت محدوه کلانشهری  اش حدود 4600 کیلومترمربع باجمعیتی  قریب  به 14 میلیوننفر ، عرصه ویا محدوده شهری اش 1260 کیلومترمربع و باجمعیتی که براساس امارجمعیتی سال 2010 کمی بیش از 7میلیون نفر بوده است  .

         نقاط مرتفع شهرشامل کوه های کم ارتفاع ( متعلق به دوره دوم زمین شناسی ) میباشند. بلندی انها ازسطح  دریا بین 600 تاحداکثر 1000 متر ازسطح دریاست . سایر نقاط شهر اکثرا" ارتفاعشا ن کمتر از 10 متر ازسطح دریاست . انهم بقسمی که فقط 22 در صد از سطح شهر ارتفاعی بیش از 10متر  از سطح دریا دارند .

 

     ادامه در بخش دوم  

   انتخاب وبرگردان مطالب    مهدی کاظمی بید هندی

   بهمن   1394